داشتن یک بیزینس پلن (Business Plan) قوی، اولین قدم در راهاندازی یک کسبوکار موفق است. بیزینس پلن، سندی استراتژیک است که به شما کمک میکند اهداف، منابع، استراتژیها و مسیر رشد کسبوکارتان را ترسیم کنید. این برنامه نه تنها برای افراد تازهکار بلکه برای برندهای بزرگ نیز یک ابزار ضروری است. در این مقاله، به بررسی کامل این مفهوم میپردازیم و مراحل طراحی یک بیزینس پلن حرفهای را توضیح میدهیم تا بتوانید کسبوکار خود را با اعتماد بهنفس بیشتری آغاز کنید.
بیزینس پلن چیست؟
بیزینس پلن، سندی رسمی است که بهصورت مکتوب، اطلاعات کلیدی درباره محصول، خدمات، اهداف، استراتژیهای کسبوکار، بررسی بازار و منابع مالی ارائه میدهد. هدف اصلی بیزینس پلن، ایجاد نقشه راهی است که نه تنها به شما بهعنوان بنیانگذار کمک میکند، بلکه میتواند سرمایهگذاران را برای حمایت مالی متقاعد کند.
اگر به دنبال شروع کسبوکارتان هستید و برای برنامهریزی نیاز به ایده دارید، پیشنهاد میکنم ابتدا مقاله «ایده های جدید کسب و کار» را مطالعه کنید.
اهمیت بیزینس پلن
- شفافیت اهداف: داشتن یک برنامه مکتوب به شما کمک میکند تا دقیقاً بدانید به دنبال چه هستید و چه مراحلی باید طی کنید.
- جذب سرمایهگذار: بسیاری از سرمایهگذاران برای بررسی پتانسیل موفقیت کسبوکار شما نیازمند مطالعه بیزینس پلن هستند.
- مدیریت بهتر منابع: با بیزینس پلن، میتوانید بودجه، زمان و انرژی خود را به بهترین شکل مدیریت کنید.
- شناسایی بازار هدف: یکی از بخشهای اصلی در بیزینس پلن، تحلیل بازار است. مطالعه مقاله «انواع مارکتینگ چیست و بازار هدف چیست» میتواند به شما کمک کند درک عمیقی از مشتریان بالقوه پیدا کنید.
با استفاده ازبیزنس پلن می توانیم بهترین راه پیشرفت کسب و کار خود را پیش بینی کنیم و مواردی که بیشترین بازده را دارند را انتخاب کنیم.
شناخت منابع مورد نیاز:
با تهیه بیزنس پلن میتوانیم همه منابعی که در کسب وکارمان به آن نیاز داریم را شناسایی کنیم.
مقایسه با رقیبان:
بیزنس پلن به ما کمک میکند که مزیت های خودمان را نسبت به بقیه ی رقبا شناسایی کنیم و آنها را ارتقا دهیم همچنین به ما کمک میکنند که ازنقاط قوت رقبا استفاده کنیم و پیشرفت کنیم.
بخش های مختلف بیزینس پلن
بیزینس پلن درحالت کلی دارای استاندارد ومعیارمشخصی نیست و با توجه به نیازوفعالیت های هرکسب وکارتعیین میشود که چه چیزهایی نیازاست توی این سند آورده شود اما به طورمعمول بیزنس پلن دارای بخش های زیر است:
1- جلد مرتبط
2- فهرست مطالب
3- شرح کسب و کار
4- چشم انداز
5- اهداف
6- تخمین سرمایه اولیه
7- تحلیل های بازار
8- مراحل بازاریابی
9- منابع انسانی
10- مجوز های مورد نیاز
11- صورت مالی
چگونه بیزینس پلن بنویسیم ؟
جلد مرتبط:
درمرحله اول برای این قسمت رنگی را انتخاب می کنیم که به برند ما مرتبط باشد مثل رنگ زرد برای ایرانسل در مرحله بعدی اسم و تاریخ ارائه را هم به صفحه جلد اضافه می کنیم.
فهرست مطالب:
دراین مرحله تمام تیتر های بیزنس پلن را آورده و صفحاتی که به آن مطالب نیز اختصاص یافته را نیزمی نویسیم.
شرح کسب و کار:
این یکی ازمهم ترین مراحل ما درنوشتن بیزینس پلن است چون ممکنه که خواننده به دلایلی مایل به خواندن تمام بیزنس پلن ما نباشد در این قسمت چکیده ایی ازاهداف چشم اندازمنابع وموانع کسب و کارراه می آوریم.
معرفی اعضای هیئت مدیره:
معرفی تمام نفرات اصلی کسب و کاربا نوشتن مدارک مهارت ها و رزومه اشخاص ازآنجا که منابع انسانی یکی از مهمترین سرمایه های یک شرکت است این بخش هم ازاهمیت زیادی برخورداراست.
چشم انداز:
چشم اندازبخشی ازاین سند است که ما به شیوه ی رویا پردازی به کسب و کار خود نگاه میکنیم به عنوان مثال چشم انداز شرکت دیزنی خوشحال کردن مردم است وتمام فعالیت آن برای نزدیک شدن به همین چشم انداز طراحی میشود.
اهداف:
نوشتن اهداف باعث میشود که ما در بیزنس خود سردرگم نشویم.
هدف های ما باید دارای این ویژگی ها باشد:
۱- قابل اندازه گیری باشد
۲- قابل دستیابی باشد
۳- واقع بینانه باشد
۴- زمان بندی شده باشد
اهداف ازنظرزمان بندی به سه بخش تقسیم شده اند که بتوانیم قدم به قدم به اهداف اصلی خود نزدیک شویم:
۱- اهداف کوتاه مدت:۴ماه تا ۱ سال
۲- اهداف میان مدت :۱تا ۳ سال
۳- اهداف بلند مدت:۳ تا ۱۰ سال
تخمین سرمایه اولیه:
دراین قسمت باید تمام سرمایه هایی که برای شروع نیاز داریم آورده شود مثل سرمایه مالی، سرمایه انسانی، مجوزات و…
تحلیل های بازار:
دراین گام باید مشتری های بلقوه و اندازه واقعی بازارمشخص شود.
مراحل بازاریابی:
طراحی استراتژی بازاریابی و فروش یکی ازمهمترین کارها برای شروع یک بیزنس است در این مرحله بازار هدف را شناسایی میکنیم وبا توجه به آن شیوه های بازاریابی را انتخاب میکنیم.
منابع انسانی:
دراین گام برآورد میکنیم که برای بیزینس خود به چه مهارت هایی نیاز داریم برخی ازاین مهارت ها را با استخدام افراد متخصص جذب میکنیم و برخی دیگر را با برون سپاری برطرف می کنیم.
صورت مالی:
با توجه به اینکه ما هنوز شروع به کار نکرده ایم هنوز صورت های مالی کاملی نداریم با این حال برای مجاب کردن سرمایه گذار باید یک پیش بینی واقع بینانه ازصورت های مالی در بیزنس پلن خود بنویسیم، صورت های مالی که به آن نیاز داریم عبارتند از:
درآمد جاری
صورت سود و زیان
ترازنامه
دراین مقاله به طور کلی شیوه ی نوشتن بیزینس پلن ،مزایا و بخش های مختلف بیزنس پلن را بررسی کردیم همانطور که قبلاً گفته شد بیزینس پلن دارای قواعد و استاندارد خاصی نیست و با توجه به نیاز بیزنس ما طراحی میشود که باید برای خود شخصی سازی کنیم.
اجزای اصلی یک بیزینس پلن
- خلاصه اجرایی: این بخش شامل توضیح کوتاهی درباره هدف کسبوکار، محصولات یا خدمات و بازار هدف است.
- تحلیل بازار: در این بخش باید استراتژیهای بازار و وضعیت رقبا را تحلیل کنید. به مقاله «بازاریابی کسبوکارهای کوچک چیست؟» مراجعه کنید تا نکات بیشتری در این زمینه یاد بگیرید.
- محصول یا خدمات: توضیح دهید که محصول یا خدمات شما چه مشکلی را حل میکند.
- استراتژی فروش: روشهایی که برای جذب مشتریان و فروش محصولات یا خدمات خود استفاده میکنید.
- برنامه مالی: شامل برآوردهای درآمد، هزینهها و سرمایهگذاریهای موردنیاز.
- برنامه عملیاتی: شامل مراحل اجرایی برای راهاندازی کسبوکار.
چگونه یک بیزینس پلن حرفهای بنویسیم؟
- تحلیل رقبا: رقبا را شناسایی کنید و نقاط قوت و ضعف آنها را بررسی کنید.
- تعیین اهداف SMART: اهداف باید مشخص، قابل اندازهگیری، دستیافتنی، مرتبط و زمانمند باشند.
- ارزیابی بازار: مهم است که فرصتهای موجود در بازار را شناسایی کنید.
- توسعه مدل مالی: برآورد هزینهها و تعیین نحوه تامین منابع مالی حیاتی است.
- تست MVP: قبل از ارائه نهایی محصول یا خدمت، نسخه اولیهای از آن را آزمایش کنید. مقاله «MVP حداقل محصول قابل عرضه» اطلاعات بیشتری در این زمینه ارائه میدهد.
بیزینس پلن و اخلاق در کسبوکار
هنگام نوشتن بیزینس پلن، توجه به اصول اخلاقی نیز ضروری است. در دنیای امروز، شرکتهایی که ارزشهای اخلاقی در فعالیت خود لحاظ میکنند، مورد احترام بیشتری قرار میگیرند. پیشنهاد میکنم مقاله «مولفهها و شاخصهای اخلاق در کسب و کار» را مطالعه کنید تا در این زمینه اطلاعات بیشتری کسب کنید.
منابع خارجی برای یادگیری بیشتر:
- Investopedia: راهنمای کامل اجزای بیزینس پلن. لینک مطالعه
- HubSpot: نحوه طراحی یک بیزینس پلن با رویکرد عملی. لینک مطالعه
- SBA (Small Business Administration): آموزش جامع نوشتن بیزینس پلن توسط دولت آمریکا. لینک مطالعه
3 پاسخ