فهرست
فهرست
زمانی یک کسب‌وکار به موفقیت می‌رسد که علاوه بر داشتن محصول و خدمات خوب، بازاریابی و فروش اصولی و رعایت تکنیک‌های موفقیت در کسب‌وکار، مولفه ها و شاخص های اخلاق در کسب و کار را نیز رعایت کند. رعایت این مؤلفه‌ها هم در تیم شما و برای کارکنانتان و هم برای مشتریان شما اهمیت زیادی دارد.
من محمدهادی هژبریان، متخصص و کوچینگ توسعه فردی و مشاوره راه اندازی و توسعه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در این مقاله مهم‌ترین مولفه ها و شاخص های اخلاق در کسب و کار را معرفی و بررسی می‌کنم. با من همراه باشید.
طبق یک تعریف کلی، اخلاق در کسب و کار به معیارهایی برای رفتار اخلاقی درست و نادرست در کسب و کار اشاره دارد. قانون‌‌های وضع شده در کسب و کار تا حدی می‌توانند مشخص و معین باشند؛ اما اخلاق و قانون کاری لزوماً یکی نیستند.
کسب‌وکارهای مختلف برای جلب‌اعتماد در میان کارکنان و تیم خود و سهام‌داران کلیدی مانند سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان، باید با صداقت، مولفه ها و شاخص های اخلاق در کسب و کار را رعایت کنند. این شاخص‌ها در کسب‌وکارهای مختلف متفاوت هست و به‌نوعی می‌تواند به فرهنگ‌سازمانی هر کسب و کار وابسته باشد.
به‌طورکلی شاخصهای اخلاق در کسب و کار، سیاست‌ها و شیوه‌های تجاری مناسب را در مورد موضوعات بالقوه از جمله حاکمیت شرکتی، تجارت داخلی، رشوه، تبعیض، مسئولیت اجتماعی کسب و کار، مسئولیت‌های امانت‌داری و… شامل می‌شود.
مفهوم اخلاق کسب و کار در دهه 1960 آغاز شد؛ چرا که از آن زمان اهمیت منابع انسانی و جلب‌اعتماد مشتریان اهمیت بیشتری پیدا کرده است. همچنین جامعه مصرف‌کنندگان نسبت به مسئولیت‌های کسب‌وکارها آگاهی بیشتری پیدا کرده‌اند.
پس از فراگیرتر شدن اهمیت اخلاق در کسب و کار، کسب‌وکارها تلاش می‌کنند تا با رعایت مولفه ها و شاخص های اخلاق در کسب و کار، یک مزیت در رقابت با دیگر کسب‌وکارها برای خود ایجاد کنند. اخلاق تجاری سطح معینی از اعتماد بین مصرف‌کنندگان، کارکنان و شرکت‌ها را تضمین می‌کند.
به‌طورکلی مولفه ها و شاخص های اخلاق در کسب و کار شامل 7 مورد می‌شوند:
فرهنگ یک کسب و کار از بالای نمودار سازمانی شروع و تعریف می‌شود. برای اینکه شاخصهای اخلاق در کسب و کار رعایت شود، ابتدا باید رهبران هر سازمان آن شاخص‌ها را در هر شرایطی نشان بدهند و رعایت کنند. آزمون و چالش واقعی رهبری کسب و کار در فرایند تصمیم‌گیری است؛ زمانی که انتخابی بین آنچه از نظر اخلاقی درست است و آنچه منجر به سود یا منفعت می‌شود وجود دارد.
همچنین رعایت 6 اصل دیگر وابستگی زیادی به رهبری کسب و کار دارند.
صداقت ویژگی همه‌جانبه یک کسب و کار اخلاقی است. کسب و کار اخلاقی به قوانین و مقررات در سطوح شهر و کشور پایبند است. با کارکنان خود با رفتار منصفانه، صادقانه و شفاف ارتباط برقرار می‌کند. این صداقت همچنین می‌تواند خود را در رفتار منصفانه با مشتریان و فروشندگان از جمله قیمت‌گذاری رقابتی، پرداخت به‌موقع و بالاترین استانداردهای کیفیت در تولید محصولات خود نشان دهند. به‌طورکلی کسی که صداقت داشته باشد به طور مداوم کاردرست را انجام می‌دهد و تلاش می‌کند تا خود را در سطح بالاتری نگه دارد.
همه اعضای یک کسب و کار باید مسئولیت‌پذیری را در خودشان تقویت کنند. در واقع مسئولیت‌پذیری جز جدانشدنی مولفه‌های اخلاق در کسب و کار است و به معنی تعهد به انجام درست کارها و پیروی از شیوه‌های اخلاقی است.
یکی از نکاتی که باید به‌عنوان مدیر و یا رهبر کسب و کار رعایت کنید این است که با تفویض اختیار و مسئولیت به کارکنان اجازه دهید در قبال کار خود مسئول و پاسخگو باشند.
در لینکدین من درباره اهمیت موضوع تفویض اختیار بیشتر بخوانید.
برای تقویت مولفه ها و شاخصهای اخلاق در کسب و کار در محیط و بین مشتریان، احترام به دیگران یک جزء حیاتی است. به این نکته توجه کنید که همه سزاوار کرامت، حریم خصوصی، برابری، فرصت، شفقت و همدلی هستند.
اخلاق و احترام دست‌به‌دست هم می‌دهند تا یک تجارت باارزش گذاشتن به نظرات کارکنان خود و برخورد با هر یک از آنها به‌عنوان یک انسان، احترام را به کارکنان خود نشان دهند. رهبران و مدیران کسب‌وکارها می‌توانند با گوش‌دادن به بازخوردها و ارزیابی نیازها به مشتریان خود احترام بگذارند.
شفافیت هم یک اصل اساسی برای موفقیت کسب و کار بوده و هم یکی از شاخصهای اخلاق در کسب و کار است. رهبران کسب و کار باید با ذی‌نفعان کسب و کار شفاف باشند و اطمینان حاصل کنند که اطلاعات مربوط به وضعیت مالی، تغییرات قیمت، شیوه‌های استخدام و اخراج، دستمزدها و ترفیع‌ها در دسترس کارمندان و علاقه‌مندان به این کسب‌وکار باشد.
رعایت انصاف و عدالت یکی از مهم‌ترین مولفه‌های اخلاق در کسب و کار است. این موضوع هم شامل رفتار منصفانه با کارکنانتان و هم مشتریان کسب و کار می‌شود.
رهبری باید تعهد خود را به کارکنان و کسب و کار نشان دهد. این موضوع می‌تواند به الهام بخشیدن در بین کارکنان مؤثر واقع شود و به‌نوعی تضمین کند که آنها به بهترین شیوه متعهد و وفادار به ارزش‌های شرکت باقی خواهند ماند.
دلایل متعددی برای اهمیت اخلاق در کسب و کار به‌ویژه در تجارت مدرن وجود دارد. برای مثال این مؤلفه‌ها و برنامه‌های اخلاقی تعریف‌شده، یک کد رفتاری را ایجاد می‌کنند که رفتار کارکنان – از مدیران اجرایی گرفته تا مدیران میانی تا جدیدترین و جوان‌ترین کارمندان – را هدایت می‌کند و در نهایت به ساخت فرهنگ‌سازمانی اصولی کمک می‌کند.
زمانی که یک کسب و کار به‌واسطه اعمال خود به رفتار اخلاقی شهرت پیدا می‌کند، مزایای بی‌شماری در بلندمدت برای خود رقم می‌زند. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
وقتی همه این عوامل با هم ترکیب شوند، بر درآمد یک کسب و کار و رشد و موفقیت آن تأثیر می‌گذارند.
برای مطالعه و اطلاعات بیشتر، در این زمینه مقاله «راه‌های موفقیت در کسب و کار» را مطالعه کنید.
ایجاد یک محیط اخلاقی با کدهای اخلاقی خاص و فرهنگی که مد نظرتان است، زمان‌بر بوده و نیازمند تلاش مستمر است. همان‌طور که پیش‌ازاین اشاره کردم مهم‌ترین روش تأثیرگذاری و آموزش به دیگران و کارکنان، رعایت این اصول توسط رهبران کسب و کار است.
اکثر کسب‌وکارها برای اعمال رفتار اخلاقی نیاز به ایجاد کد رفتاری، اصول راهنما، رویه‌های گزارش‌دهی و برنامه‌های آموزشی دارند. یکی از بهترین راه‌های آموزش کلی این موضوع ایجاد یک بیانیه ارزش‌های اصلی است. کسب‌وکارها باید یک بیانیه اخلاقی اصلی تدوین کنند که بر اساس آن چشم‌انداز و اهداف کسب و کار طراحی شده باشد.
این بیانیه برای هر کارمندی در ساختار کسب و کار یک کد رفتاری ایجاد می‌کند. این آیین‌نامه رفتاری دستورالعملی است که هر کارمند باید در حین انجام‌وظیفه در شرکت از آن پیروی کند.
مولفه ها و شاخص های اخلاق در کسب و کار به کارکنان، مشتریان، جامعه، محیط‌زیست، سهام‌داران و ذی‌نفعان مربوط می‌شود؛ بنابراین، هر کسب‌وکاری باید مدل‌ها و شیوه‌های اخلاقی را توسعه دهد و با ایجاد این مدل‌ها کارکنان را در کارهایشان راهنمایی کنند و اطمینان حاصل کنند که کارکنان منافع و رفاه افرادی را که شرکت به آنها خدمات ارائه می‌کند را در اولویت قرار می‌دهند.
انجام این کار نه‌تنها باعث افزایش درآمد و سوددهی می‌شود، بلکه با ایجاد یک محیط کاری مثبت، اعتماد کلی بین کارکنان، مصرف‌کنندگان و شرکای تجاری را بیشتر می‌کند.
اخلاق در کسب و کار فراتر از یک “کار خوب انجام دادن” است؛ بلکه یک سرمایه‌گذاری استراتژیک برای آینده سازمان شماست. سازمان‌هایی که به اخلاق پایبند هستند، معمولاً از مزایای متعددی بهره‌مند می‌شوند، از جمله:
برای ایجاد یک فرهنگ اخلاقی قوی در سازمان، توجه به مولفه‌های زیر ضروری است:
برای سنجش و بهبود اخلاق در کسب و کار، می‌توان از شاخصهای زیر استفاده کرد:
اگر سازمان شما به دنبال بهبود فرهنگ اخلاقی و پیاده‌سازی اصول اخلاقی در تمام سطوح است، استفاده از خدمات مشاوره کسب و کار می‌تواند بسیار موثر باشد. مشاوران کسب و کار با تخصص و تجربه خود می‌توانند به شما در موارد زیر کمک کنند:
اخلاق در کسب و کار، بنیان اعتماد، اعتبار و موفقیت پایدار سازمان‌ها است. با توجه به مولفه‌ها و شاخصهای مطرح شده در این مقاله، و با بهره‌گیری از خدمات مشاوره تخصصی، می‌توانید فرهنگ اخلاقی سازمان خود را تقویت کرده و به یک کسب و کار مسئولیت‌پذیر و موفق تبدیل شوید. به یاد داشته باشید که اخلاق، یک سفر دائمی است و نیازمند توجه و تلاش مستمر در تمام ابعاد سازمان می‌باشد.
در آکادمی ما، دکتر محمد هادی هژبریان، متخصص توسعه کسب‌وکار، راهنمای شماست. از شروع تا توسعه، در حوزه‌های رهبری، مدیریت مالی، منابع انسانی، برندسازی و فروش همراهتان هستیم. ما امکان تجربه ی همکاری با شرکت‌های معتبر در حوزه هایی مختلف و گسترده را داشته ایم. به عنوان اولین مرکز مجوزدار کوچینگ از وزارت صمت، با رویکردهای نوآورانه و سفارشی، به دنبال رشد پایدار شما هستیم. آینده کسب‌وکارتان را با ما بسازید و در بازار رقابتی امروز پیشتاز باشید.
